Hutten bouwen als tijdverdrijf

Een verlaten rangeerterrein naast Station Tilburg diende afgelopen najaar als decor voor Huttenfestival ‘De Vlek’. Tijdens dit vrijbuiterinitiatief gingen gerenommeerde kunstenaars, vormgevers en architecten een week lang aan de slag met het aanwezige sloophout. Dat leverde negen spectaculaire bouwsels in de spoorzone op, die tijdens menig internationale biënnale beslist niet zouden misstaan. Jammer alleen dat na die ene week fulltime bouwen alles weer moest worden afgebroken.

Wie deed het niet in z’n jeugd: de tijd doden door een hut te bouwen. Van hout, plastic en allerlei her en der in het bos of langs het water opgepikt materiaal. Een uitbarsting van creativiteit met als eindresultaat een boomhut waar je in kon slapen, een schuilhut op palen met plastic erover heen, of een observatiepost van camouflagenetten: Joep van Lieshout avant la lettre.

Mobiele brouwerij
Bij binnenkomst op het festivalterrein valt meteen het depot van de kunstenaarsgroep Observatorium op dat als een Texaanse ranch is voorzien van een planken schutting met daar bovenop in grote houten kapitalen HOME DEPOT. Erachter een enorme hoeveelheid hout, voornamelijk pallet en steigerhout, die met behulp van rangeerkarretjes door kinderen over de rails op het rangeerterrein geduwd wordt. Sommige delen van de spoorrails zijn bedekt met planken en vormen zo een looproute langs de verschillende bouwsels. Daaronder de mobiele Bierbrouwerij La Bolleur, gebouwd door het Eindhovense designercollectief La Bolleur, met als doel om het laatste weekend van het festival het befaamde eigen bier te schenken. De ontwerpers van La Bolleur staan bekend om hun tegendraadse ontwerpen die gepaard gaan met een perfecte branding; vorig jaar nog ontwierpen ze een houten midgetgolfbaan voor een indoor festival in Italië. Het parcours doopten ze om tot La Bolleur Minigolf.

En dan was er een schitterend industrieel ontwerp van kunstenaar Frank Havermans met de benaming KAPKAR VHT-1 over twee sporen heen gebouwd. Het object was geplaatst vlak voor de kolossale hal annex spoorwerkplaats waar vanwege de aanhoudende regen het officiële gedeelte van de opening plaatsvond. Een object zonder functie, tijdloos en industrieel. Havermans bouwde eerder een spannende ontmoetingsplek voor de buitenruimte van de Bewaerschole in Haamstede: een overdekte zithoek die zowel aan een insect als een schild doet denken.
Praktisch aan het eind van het terrein stond de Hutboom van Onix architecten. Zij hebben het gegeven van een boomhut omgekeerd en er letterlijk een ‘hutboom’ van gemaakt. In hun uitvoering stond een roodbruine, sierlijke kuip-esdoorn opgesteld in een met planken betimmerde hut; door de plankieren glurend kon je de boom zien staan.

Activiteit in de stad
Een buitengewoon esthetische inbreng kwam van Buro 0013, een buro met enkele pas afgestudeerde architecten. Zij bouwden uit pallets en steigerhout een hoog rechthoekig huis met daarin uitgespaard een T. Dit T-Huis bleek een ode aan Tilburg en haar textielindustrie. Ervoor lag een kleurrijk landschap van gerecyclede tapijttegels opgestapeld. Het was één van de meest precies uitgevoerde bouwwerken op het festivalterrein en had wel wat weg van een ontwerp van Rem Koolhaas.
De enige buitenlandse deelnemer was Bureau Detours, een collectief van jonge Deense architecten die weer wat activiteiten op het festivalterrein wilden brengen met hun Fabriek te Kraak. Een heus fabrieksgebouw in de spoorzone met rokende schoorsteen en al. De contouren waren blauw geverfd, omdat ze merkten dat voor bijna elke hut of bouwsel op het terrein hetzelfde hout was gebruikt. Te saai voor woorden vonden ze dat. Dat patroon wilden ze bewust doorbreken met een deels blauw geschilderde fabriek met zaagdak, een dak speciaal geschikt voor dit soort gebouwen vanwege het vele licht dat er doorheen komt. Hun uitvoering leverde binnen het festivalterrein een volstrekt origineel en ietwat anarchistisch gebouw op.

Wat verder opviel was de enorme drive bij de organisatie. Studio Boot uit den Bosch bedacht het concept en leverde meteen de artistiek leider, Petra Janssen. In een paar maanden tijd werden subsidies aangevraagd en kunstenaars, architecten en sponsors benaderd. Een knap staaltje fundraising werd opgezet met een lange lijst aan bedrijven die zich aan het project verbonden. De Provincie Brabant leverde een fikse bijdrage. Dit festival ziet zij als een pilot in het kader van Brabant Culturele Hoofdstad 2018, waar zij graag voor in aanmerking wil komen. De bedoeling van de provincie is een jaarlijks Vlek te creëren die reist van stad naar platteland, naar stad. Volgend jaar zal de tweede editie naar een manifestatie voor Landschapskunst in Bergeijk reizen en in 2013 strijken de bouwers neer in Strijp S te Eindhoven. Een initiatief om te blijven volgen.

Copyright (c) 2011 Etienne Boileau

Huttenfestvial de Vlek

3 t/m 11 september 2011
www.huttenfestival.nl