Verzamelaars aan het woord

Jaap Röell

 
Dat kunstliefhebbers niet alleen verzamelen, maar hun verzameling ook willen tonen is van alle tijden. Een betrekkelijke nieuw fenomeen is de verzamelaar-mecenas die een kunstruimte inricht en daarin, buiten zijn of haar verzameling om, tentoonstellingen maakt. In Rotterdam werd begin dit jaar Garage Rotterdam geopend en in Utrecht is er in de maand mei KuuB gekomen, een nieuwe ruimte voor kunst & cultuur. KuuBis een initiatief van verzamelaar, kunstrecensent en ex-voorzitter van Kunstliefde Jaap Röell.
 
Door Etienne Boileau
 
In het historisch deel van Utrecht, tussen het Pieterskerkhof en de Kromme Nieuwegracht, vind je de tentoonstellingruimte van Jaap Röell. Gevestigd in een industrieel pand uit de vorige eeuw, fraai verbouwd met strak gestucte muren en plafonds. Vooraan de straatzijde ligt een brede, bijna vierkante expositieruimte en achterin een langwerpige. Aan het plafond in elke ruimte hangt een beamer waarmee video’s op de wanden kunnen worden geprojecteerd. Het daglicht valt op allerlei denkbare manieren naar binnen en er is zelfs een patio met tuin. Toch is het geen ‘white cube’ geworden, want Röell heeft tijdens de verbouwing een uit de zestiende eeuw daterende binnenmuur tevoorschijn laten halen. Een gesprek met een gepassioneerde en ondernemende verzamelaar die met  de tentoonstelling 6 atelierszijn afscheid als voorzitter van kunstenaarsvereniging Kunstliefde eer aandoet.    
 
Zes ateliers
“Dit is de eerste tentoonstelling in deze ruimte, die een heel persoonlijk karakter draagt. Om scheve ogen te voorkomen heb ik bewust geen kunstenaars van Kunstliefde voor deze tentoonstelling gevraagd. Ik ben uitgegaan van mijn eigen verzameling en heb daaruit zes Nederlandse, nog levende kunstenaars gekozen en die uitgenodigd om hier in KuuB en bij Kunstliefde te exposeren. Johan Claassen, Vincent Hamel, Piet Warffemius en Wim Claessen exposeren bij Kunstliefde, hier in KuuB laat ik werk zien van de beeldhouwers Bart Kelholt en Xander Spronken. Bij de selectie van werken die iedere kunstenaar heeft gemaakt, heb ik ook een werk van de betreffende kunstenaar uit mijn eigen collectie gevoegd. Daarnaast heb ik de kunstenaars gevraagd iets te laten zien van de sfeer in hun eigen atelier. Zo heeft Wim Claessen een reusachtige foto van zijn atelier op een wand van Kunstliefde bevestigd, waar omheen zijn schilderijen hangen. Vincent Hamel stapelde zijn werk in rekken en Xander Spronken heeft hier in Kuub een eeuwenoud aambeeld neergezet, afkomstig uit de smidse waarin hij zijn beelden maakt. Je zou kunnen zeggen dat deze tentoonstelling draait om de vraag: Wat vindt de oud-voorzitter van Kunstliefde zelf mooi?
Het is mijn bedoeling dat deze ruimte in de toekomst gebruikt wordt voor inhoudelijk sterke kunstprojecten: lezingen, video’s, poëzie en muziek. Dat alles omringd door beeldende kunst, waarover ik dan tekst en uitleg geef. KuuB moet een ontmoetingsplek voor kunst en cultuur in de ruimste zin van het woord zijn. Mensen kunnen van deze ruimte gebruik maken tegen sterk gereduceerde kosten; ze moeten dan wel zelf met initiatieven komen. En natuurlijk zou ik graag met het Centraal Museum uitwisselingen hebben. Het museum heeft heel veel in depot; prachtige dingen die ze nooit laten zien, dat kan dan hier. In juli en augustus laat ik hier objecten en assemblages van de Engelse kunstenaar Piers Secunda zien, waaronder een werk dat gemaakt is van een kubieke meter industriële vloerverf. Secunda heb ik zelf gespot.”
 
Eenvoud en ambachtelijkheid
“De achterruimte van KuuB is voor deze tentoonstelling ingericht met bronzen objecten van Bart Kelholt: monumentaal werk dat je gewoon moet aanraken. Zijn bronzen zijn open en tegelijk gesloten; delen uit zo’n object worden vaak eerst door hem verwijderd en dan later op de een of andere manier weer toegevoegd. Hij maakt er een prachtig patine overheen, alsof het een oerproduct is. Ook in deze tekening aan de wand zie je dat hij spanningsvol bezig is, terwijl je eigenlijk gewoon naar vier vierkanten kijkt. In de ruimte vooraan staan stalen objecten van Xander Spronken. Veel van zijn werk heeft een floraal effect; je kunt er bewegende bloemen of planten in zien. In de videoprojectie daar op de muur zie je hem werken in zijn smidse. Spronken is een heel ambachtelijk kunstenaar; hij beheerst alle technieken van het smedenvak. En je ziet hier aan de wand dat hij soms ook tweedimensionale werken maakt. Daarvoor brandt hij kleurpigmenten op een stalen plaat waardoor ronde kwalachtige vormen ontstaan. Dat werk bevestigt hij later op een grotere stalen ondergrond die als drager functioneert. Daarna wordt het geheel gepolijst. Je zou kunnen zeggen dat hij schildert in staal, terwijl er toch geen kwast aan te pas komt.”
 
6 ateliers
Kunstliefde en Kuub, Utrecht
12 mei t/m 17 juni 2012

Copyright 2012 © Etienne Boileau


Overzicht expositie Bart Kelholt in KuuB, foto Loek Roëll